#fiyat artışı
Ayçiçek Yağı Fiyat Artışları
Ayçiçek yağı cafe, restoran ve catering firmaları için hayati öneme sahip, hergün kullanılan bir malzemedir. Yemeklerin lezzetini ve kalitesini belirlemede etkendir. Yemeklerde kaliteyi sürdürmek için belli bir standarta sahip ayçiçek yağı kullanmanız gerekir. Dolayısıyla birim maliyetlerinizi etkileyen önemli unsurlardan biridir.
Şu an 5kg lık ayçiçek yağı fiyatları Bim, A101, Şok gibi zincir marketlerde 84,90 TL’den satılmaktadır. Üstelik bunlar fason olarak ürettirilen 2. kalite yemeklik ayçiçek yağlarıdır. Zincir marketlerden birinde fiyat arttığı zaman diğerlerinde de aynı anda fiyat artışı oluyor. Üstelik hepsinde satılan ayçiçek yağı markaları farklı olmasına rağmen. Bu bize acaba bu marketlerin yöneticileri aralarında anlaşıyor mu diye düşündürmüyor değil. Nitekim geçtiğimiz günlerde de BİM, A101, ŞOK, Migros, CarrefourSA gibi marketlere Rekabet Kurumu tarafından yüklü bir ceza kesildi. Cezanın gerekçesi ise kartelleşme, marketlerin kendi aralarında kampanya ve indirim dönemlerini, gelecekteki fiyat artış tarihlerini belirlemeleri. Kesilen ceza aslında pek çok şeyi anlamak için yeterli olmaktadır. Elbetteki fiyat artışlarını etkileyen başka unsurlarda var. Gelin şimdi bu etkenler üzerine biraz araştırma yapalım.
Ayçiçek yağı piyasasının büyük bir çoğunluğunu Suudi bir firma elinde tutuyor. Piyasanın tek sahibi konumunda, tekel. Piyasada yeteri kadar hammadde ve üretici olmadığı için rekabet ortamı oluşmadığından bu Suudi firma fiyat belirlemede etkin rol oynuyor.
Son yıllarda iklim değişikliği nedeniyle oluşan kuraklık ve kıtlık nedeniyle ayçiçek üretiminde azalma meydana geldi. Talebi karşılayacak yeterli düzeyde ayçiçek yağı olmadığı için fiyatlar sürekli zamlanıyor. Üstelik Türkiye ayçiçek yağında kendi ihtiyacının tamamını karşılayamıyor, dışarı bağımlı durumda. Pandemi nedeniyle ihtiyaçtan fazla yağa talep olunca ve evlerde stoklama da yapılınca arz talebi karşılayamaz duruma geldi. Ayrıca yanlış tarım uygulamaları ve çiftçiye yeterli destek verilmemesi ayçiçek üretiminin azalmasına sebep oldu. Diğer bir etkende yeterli sulama yapılamaması ve bazı sulama yatırımlarının henüz tamamlanmamış olması. Ayçiçek yağındaki hammadde fiyat artışları, kuraklık ve kıtlık, gümrüklerdeki kısıtlamalar, ithalatta yaşanan sıkıntılar, arzın talebi karşılayamaması, dünya piyasasında ayçiçek yağı fiyatlarındaki artışlar bitkisel yağ konusunda dışa bağımlı olan Türkiye’de de fiyatların yükselmesine neden oluyor. Artıştaki diğer bir etkende bazı yatırımcıların fiyatlar artacak beklentisi ile elindeki hammaddeyi satmayıp stoklaması nedeniyle piyasada hammade bulma sıkıntı oluşması.
Şuan Yudum, Biryağ, Komili gibi markaların 5 kglık yemeklik ayçiçek yağları marketlerde 90 ila 100 Tl civarında satılıyor. inanması güç ama gerçekten fiyatlar çok arttı. Siz ayçiçek yağı zamları konusunda ne düşünüyorsunuz?